Sumbangan Khalifah Umar al-Khattab

SUMBANGAN KHALIFAH UMAR AL-KHATTAB

Oleh:
Amira Binti Misdar
Erlia Nadia Binti Ab. Malek
Nor Atikah Binti Mohamad Johari
Ku Norfatin Binti Ku Amirudin

Disemak oleh:
Muhammad Yusri bin Yusof @ Salleh


PENGHARGAAN

Assalamualaikum w.b.t
Sejunjung penghargaan dan ucapan terima kasih buat semua yang terlibat dalam kerja menyiapkan tugasan ini. Pelbagai halangan dan dugaan yang ditempuh namun Alhamdulillah dengan berkat usaha dan kerjasama yang diberikan oleh semua ahli kumpulan, kami berjaya menyiapkan dan menghantar tugasan ini pada tarikh yang telah ditetapkan.
Ribuan terima kasih juga kepada Ustaz Muhammad Yusri bin Yusof @ Salleh kerana telah banyak memberi tunjuk ajar dan sokongan sepanjang kerja menyiapkan tugasan ini. Tidak lupa kepada rakan-rakan yang turut memberikan sedikit sebanyak ilmu dan maklumat tentang tugasan yang kami peroleh iaitu “Sumbangan Khalifah Umar Al-Khattab”.
Jutaan terima kasih juga diucapkan kepada kedua ibu bapa kami yang sentiasa menyokong dan mendoakan kesejahteraan dan keselamatan kami sepanjang kami menyiapkan tugasan ini.
Selain itu, kami ingin berterima kasih kepada pihak UiTM yang turut membantu dari segi pencarian maklumat di perpustakaan yang menggunakan sistem OPAC. Dengan adanya sistem ini, kami berasa mudah untuk mendapatkan buku yang berkaitan dengan “Khalifah Umar Al-Khattab”.
Akhir kata, terima kasih yang tidak terhingga kepada semua pihak yang terlibat sepanjang kami menyiapkan tugasan ini.



PROSES PENYEDIAAN

SUMBANGAN AHLI
Amira Binti Misdar
• Mencari bahan tugasan.
• Membuat kesimpulan untuk tugasan.
• Menaip daripada muka surat 1 hingga 7.
Erlia Nadia Binti Ab. Malek
• Mencari bahan tugasan.
• Membuat muka depan dan isi kandungan.
• Mengedit dan mencetak tugasan.
Nor Atikah Binti Mohamad Johari
• Mencari bahan tugasan.
• Membuat penghargaan.
• Menaip daripada muka surat 8 hingga 12.
Ku NorFatin Binti Ku Amirudin
• Mencari bahan tugasan.
• Membuat pendahuluan.
• Menaip daripada muka surat 13 hingga 16.

PENGAKUAN
Kami mengaku bahawa segala hasil tugasan ini dilakukan tanpa unsur plagiat. Selain itu, hasil tugasan ini adalah kerja tangan setiap ahli kumpulan dan tidak menggunakan cara cut & paste. Segala maklumat yang terkandung dalam hasil kajian ini telah diperoleh daripada sumber-sumber yang dipercayai. Jika pengakuan ini tidak benar, kami sedia menerima apa jua tindakan daripada ustaz.

Pengakuan daripada:
Amira Binti Misdar : __________________
Erlia Nadia Binti Ab. Malek : __________________
Nor Atikah Binti Mohamad Johari : __________________
Ku Norfatin Binti Ku Amirudin : __________________


1.0 PENDAHULUAN

Saidina Umar Al-Khattab merupakan Khalifah ke-2 pada zaman khulafa Ar-Rasyidin. Beliau terkenal sebagai seorang yang berani, warak, dan mempunyai sahsiah politik yang baik. Khalifah Umar dikenali sebagai Al-Farouk dan Amir al-Mukminin. Beliau juga merupakan sahabat baik Nabi Muhammad s.a.w.
Beliau telah memerintah selama 10 tahun dari 13- 23H dan perlantikan sebagai khalifah telah dicalonkan oleh Abu Bakar dan dipersetujui oleh umat Islam. Pada zaman pemerintahan beliau, beliau telah melakukan banyak pembaharuan dalam pentadbiran Islam dan perluasan wilayah Islam serta mengembangkan dakwah Islamiah. Selain itu, telah berlaku kegemilangan Islam terutama dalam bidang politik, ekonomi, sosial dan agama. Khalifah Umar telah meninggal dunia pada 23H.


2.0 BIODATA KHALIFAH UMAR AL-KHATTAB

Nama penuhnya ialah Umar bin Al-Khattab bin Naufal bin Abdul Uzza bin Rabah bin Abdullah
bin Qarth bin Razah bin Adiy bin Kaab. Di lahirkan pada tahun 583 M dan berasal daripada Bani Adi iaitu salah satu bani dalam kabilah Quraish yang dipandang mulia, megah, dan
berkedudukan tinggi. Sewaktu kecil, beliau pernah mengembala kambing dan apabila dewasa
beliau berniaga dengan membawa barang dagangan berulang-alik ke Syam. Pada zaman
Jahiliah, beliau pernah menjadi pendamai ketika terjadi pertelingkahan hebat antara kaum keluarganya. Beliau merupakan seorang yang berani, tegas dalam berbicara, dan berterus terang ketika menyatakan fikiran, serta pandangannya dalam menghadapi satu-satu masalah. Beliau juga terkenal sebagai seorang pemidato dan juga seorang ahli gusti (Rosnani Rifin, 2007).

2.1 KHALIFAH UMAR AL-KHATTAB DAN ISLAM

Saidina Umar memeluk Islam pada tahun ke enam selepas kerasulan Nabi Muhammad. Beliau
merupakan pemberi sumbangan yang sangat besar terhadap perkembangan Islam. Sebelum itu beliau merupakan musuh ketat kepada Islam dan sentiasa menghalangi perkembangan Islam. Ramai orang Islam yang berasa takut untuk melakukan ibadah kerana bimbang akan orang Quraisy yang selalu merancang untuk mengusir mereka. Setelah beliau memeluk Islam, ramai dari kalangan orang-orang Islam yang tidak berasa curiga lagi untuk mengerjakan ibadat. Beliau digelar “Al-Faruq” yang bermaksud orang yang membezakan hak dan yang batil. Gelaran ini diberikan oleh Rasulullah semasa beliau membawa sekumpulan umat Islam untuk bersembahyang di hadapan Kaabah secara terbuka buat pertama kali dalam sejarah Islam (Rosnani Rifin, 2007).

2.2 KHALIFAH UMAR AL-KHATTAB DAN HIJRAH

Ketika berhijrah ke Madinah, ramai orang Islam yang keluar dari Kota Mekah secara
bersembunyi, tetapi Khalifah Umar keluar secara terang-terangan bersama pedang di tangan. Beliau sedia untuk menghunus sesiapa sahaja yang cuba menghalangnya keluar berhijrah. (Rosnani Rifin, 2007).

2.3 KEWAFATAN KHALIFAH UMAR AL-KHATTAB

Ketika Khalifah Abu Bakar sedang sakit dan merasa ajalnya akan tiba, beliau memanggil
para sahabat dan meninjau fikiran mereka untuk mencari tokoh Islam bagi menggantikan pentadbiran beliau sebagai khalifah. Khalifah Abu Bakar mencadangkan nama Saidina Umar untuk dicalonkan memegang jawatan tersebut dan seterusnya mendapat persetujuan dari
kalangan sahabat dan orang ramai(Rosnani Rifin, 2007).
Khalifah Umar wafat pada malam Rabu di akhir bulan Zulhijjah tahun 23 Hijrah, sewaktu berumur 63 tahun iaitu setelah beliau memerintah negara Islam selama 10 tahun 6 bulan dan 4 hari. Beliau wafat kerana ditikam oleh Abu Lu’luah yang berbangsa Parsi dan beragama Majusi.
Beliau dimakamkan di Madinah, berhampiran dengan makam Rasulullah s.a.w dan Khalifah Abu Bakar (Rosnani Rifin, 2007).



3.0 SUMBANGAN DALAM BIDANG PEMERINTAHAN

Dalam bidang pemerintahan, langkah pertama yang dilakukan oleh Khalifah Umar sebagai khalifah adalah meneruskan langkah yang telah ditempuh oleh Khalifah Abu Bakar iaitu dalam memperluaskan wilayah Islam ke luar Semenanjung Arab. Pada zaman pemerintahan Khalifah Umar, terjadinya perluasan kuasa Islam secara besar-besaran sehingga zaman ini dengan nama Futuhat al-Islamiyah (perluasan wilayah Islam). Pasukan Islam berjaya menduduki Syria, Iraq, Mesir, Palestin dan Parsi berturut-turut (Umar Al-Khattab Reformis Dunia Islam,2010).

3.1 PEMBAHAGIAN KAWASAN PEMERINTAHAN

Khalifah Umar telah berjasa dengan membentuk Majlis Permusyawaratan, Anggota Dewan, dan memisahkan lembaga pengadilan. Dia juga membahagikan wilayah Islam kepada lapan wilayah yang terdiri daripada beberapa daerah dan subdaerah. Lapan wilayah itu adalah Makkah, Madinah, Syria, Jazirah, Kufah, Basra, Mesir, dan Palestin. Setiap daerah, pegawai khusus diangkat selaku gabenor. Gaji mereka adalah mengikut aturan. Selain itu, pentadbiran percukaian juga diperkemaskan (Umar Al-Khattab Reformis Dunia Islam,2010).


4.0 SUMBANGAN DALAM BIDANG PENTADBIRAN

4.1 MEMBENTUK MAJLIS SYURA

Khalifah Umar telah membentuk satu Majlis Syura yang merupakan lembaga atau majlis perunding yang tertinggi. Majlis Syura terbahagi kepada dua iaitu Majlis Syura Tertinggi dan Majlis Syura Am (Abdul Latip, 2010; Razlina Abd Rahman, 2005).
Antara anggota Majlis Syura Tertinggi ialah:
1. Uthman bin Affan
2. Ali bin Abi Talib
3. Zaid bin Tsabit
4. Abdul Rahman bin Auf
5. Saad bin Abi Waqas
6. Muaz bin Jabal
Sebarang perkara yang melibatkan masalah politik, keselamatan, dan sosial negara akan
dibincangkan bersama-sama dalam majlis tersebut. Selain itu, Majlis Syura ini juga bertanggungjawab menentukan polisi negara samada dalam soal pemerintahan dalaman mahupun soal pemerintahan hubungan luar (Abdul Latip, 2010; Razlina Abd Rahman, 2005).
Melalui sistem syura, Khalifah Umar dapat mengetahui apa sahaja permasalahan yang berlaku dalam semua aspek. Beliau turut membuka peluang dan kebebasan seluas-luasnya kepada semua orang untuk mengemukakan sebarang persoalan dan pendapat mereka demi kebaikan dan keadilan Islam sehingga beliau menggangap manusia yang tidak mahu memberikan pendapat adalah manusia yang tidak berfaedah (Abdul Latip, 2010; Razlina Abd Rahman, 2005).

4.2 MEMBAHAGIKAN WILAYAH-WILAYAH ISLAM

Islam telah berkembang luas dengan pembukaan negara-negara Islam yang baru. Oleh itu, bagi menguruskan sesebuah negara ia memerlukan suatu pentadbiran. Melalui perluasan kuasa ini, Khalifah Umar telah membahagikan kerajaan Islam yang semakin luas kepada beberapa wilayah demi menjaga kelicinan pentadbiran Islam dan beliau telah meletakkan beberapa orang pegawai di setiap wilayah tersebut untuk menjalankan pentadbiran. Mereka yang dilantik hendaklah datang ke Mekah pada setiap tahun selepas menunaikan haji untuk membuat laporan. Khalifah Umar dikatakan berkebolehan dalam memilih pegawai-pegawai yang cekap bagi melicinkan pentadbiran seperti Muawiyah bin Abu Sufian, Amru bin al-Ass, Mughirah bin Syu’bah dan Zaid bin Sumyah (Razlina Abd. Rahman,2005).
Sebelum seseorang Gabenor itu dilantik, mereka haruslah mengisytiharkan harta mereka terlebih dahulu bagi mengelakkan dari menerima rasuah. Inilah syarat yang dikenakan oleh Khalifah
Umar Al-Khattab bagi menjamin keadilan dan kesucian Islam (Razlina Abd. Rahman,2005).

4.3 MEMPERBAHARUI UNDANG-UNDANG PENTADBIRAN TANAH

Perluasan kuasa Islam telah menuntut Khalifah Umar untuk melakukan pembaharuan
terhadap sistem tanah. Misalnya di Mesir, Syria dan Iraq segala tanah awam menjadi milik kerajaan tempatan dan segala hasil dari tanah tersebut akan digunakan untuk membiayai kemudahan-kemudahan awam di negara itu. Khalifah Umar menetapkan tanah-tanah yang dimiliki oleh penduduknya tidak akan dirampas tetapi ianya akan dikenakan cukai. Justeru, tentera atau umat Islam dari negara lain tidak dibenarkan mengambil tanah dari negara jajahan kecuali melalui pembelian. Hal ini berbeza dengan amalan-amalan sebelumnya dimana tanah-tanah akan dibahagikan kepada tentera yang menyertai peperangan (Razlina Abd. Rahman, 2005).

5.0 SUMBANGAN DALAM BIDANG EKONOMI

5.1 MEMAJUKAN SISTEM PERTANIAN
Khalifah Umar Al-Khattab telah mewujudkan terusan bagi memajukan sistem pertanian seperti Terusan Amirul Mukminin yang menghubungkan Sungai Nil dengan Laut Merah sepanjang 69 batu dari bandar Fustat. Selain itu, beliau telah membina Empangan Abu Musa di Iraq yang menyambungkan sungai Dujlah (Tigres) dan bandar Basrah (Sumbangan Saidina Umar, 2010).
Tanah juga telah dikaji selidik bagi menempatkan tanaman-tanaman yang sihat dan berkualiti.
Rakyat turut digalakkan untuk membuka tanah-tanah baru bagi memperbanyakkan lagi hasil
pertanian. Sekiranya tidak terdapat hasil pertanian pada tanah dan tanah itu juga tidak dikerjakan, tanah tersebut akan ditarik balik (Sumbangan Saidina Umar, 2010).

5.2 MENAMBAHKAN PENDAPATAN

Untuk meningkatkan lagi pendapatan di sesebuah kawasan tersebut, Khalifah Umar juga telah memperkenalkan pelbagai jenis cukai. Bagi golongan Dzimmi, cukai jizyah yang dikenakan juga tidak memberatkan. Cukai kharaj pula dikenakan berdasarkan jenis tanaman dan kesuburan tanah. Kharaj sebanyak satu dirham dikenakan atas tanaman barli manakala untuk gandum, dikenakan cukai berjumlah 10 dirham (Siti Hajar Abdullah,2009).
Selain itu, Baitulmal juga telah didirikan oleh Khalifah Umar bagi mengawal aliran masuk pendapatan negara melalui sistem jizyah dan kharaj. Oleh sebab itu, beliau telah diberikan gelaran Amirul Mukminin atau Panglima Agung Mukmin (Siti Hajar Abdullah,2009).

6.0 SUMBANGAN DALAM BIDANG SOSIAL

6.1 MELAKUKAN POLISI BARU UNTUK GOLONGAN DZIMMI

Khalifah Umar telah mengadakan cukai tanah dan juga jizyah kepada golongan ini. Cukai ini adalah berpatutan kerana rendah kadarnya dan tidak menyusahkan mereka. Pernah satu kali Khalifah Umar memanggil sepuluh orang Dzimmi dari Kufah dan sepuluh orang Dzimmi dari Basyrah supaya mereka bersumpah, bahawa cukai yang dikenakan keatas mereka tidak membebankan (Siti Hajar Abdullah,2009).
Taraf dan hak awam di berikan sama rata seperti apa yang dinikmati oleh orang Islam. Golongan Dzimmi yang masih menentang Islam akan dibuang atau dihalau keluar dari negara. Harta mereka tidak akan dirampas, malah harta mereka yang tidak dapat dipindahkan seperti ladang akan dibayar ganti rugi oleh kerajaan Islam (Siti Hajar Abdullah,2009).

6.2 MENINGKATKAN TARAF KEDUDUKAN HAMBA

Golongan hamba pada masa itu telah diberikan hak kepentingan sosial dan taraf yang
baik. Golongan hamba tidak lagi dihina dan ditindas, malah mereka boleh hidup bebas seperti orang-orang biasa, kecuali bagi mereka yang benar-benar menentang Islam dalam
peperangan. Khalifah Umar menetapkan bahawa hamba perempuan yang menjadi ibu tidak
boleh dijual sewenang-wenangnya seperti hamba-hamba lain. Begitu juga dengan
hamba yang berkeluarga tidak boleh dipisahkan dari keluarga mereka (Siti Hajar Abdullah, 2009).
Selain itu, taraf golongan hamba juga disamakan dengan tuannya dalam apa-apa hal tertentu, pegawai-pegawai yang tidak menghormati dan menjaga hal kebajikan hamba akan dikenakan tindakan oleh Khalifah Umar. Sebagai contoh, Khalifah Umar pernah melucutkan jawatan seorang pegawainya yang tidak menziarahi pekerjanya yang sakit (Siti Hajar Abdullah,2009).

6.3 MENGGALAKKAN KEGIATAN KEILMUAN DAN PEMBELAJARAN
Khalifah Umar telah melakukan pelbagai langkah untuk mengembangkan pelajaran al-Quran. Beliau menyediakan guru-guru bagi mengajar pelbagai ilmu berhubung dengan keilmuan dan guru-guru dihantar ke serata tempat bagi yang memerlukan serta diberi gaji yang lumayan. Banyak sekolah ditubuhkan di masjid-masjid bagi mengajar pelajaran Islam di seluruh wilayah Islam. Bagi menghuraikan prinsip-prinsip utama ajaran Islam seperti surah al-Baqarah, an-Nisa, al-Maidah dan sebagainya, umat Islam diwajibkan menghafal surah-surah tertentu didalam al-Quran. Golongan ini akan diberikan pelbagai ganjaran sebagai usaha untuk menggalakkan mereka menghafal kandungan al-Quran (Siti Hajar Abdullah,2009).

7.0 SUMBANGAN DALAM BIDANG KESELAMATAN
7.1 MENGUATKAN SISTEM PERTAHANAN
Di bidang keselamatan dalam negeri, beliau telah menubuhkan pasukan polis. Bagi mengukuhkan sistem pertahanan, beliau telah membina penempatan tentera serta pelabuhan bagi pembinaan kapal laut. Beliau juga merupakan seorang pahlawan yang telah berjaya menundukkan Parsi dan Rom selain turut mengasaskan bandar-bandar baru bagi mengembangkan kebudayaan Islam. Selain itu, beliau juga memajukan bidang pertanian dan mengasaskan sistem pelajaran Islam demi meningkatkan sistem pertahanan Negara (sumbangan Saidina Umar,2010).

8.0 KESIMPULAN
Khalifah Umar Al-Khattab adalah profil seorang pemimpin yang berjaya, mujtahid (ahli ijtihad) yang ulung, dan sahabat Rasulullah s.a.w. yang sejati. Kejayaan dalam mengibarkan panji-panji Islam mengundang rasa iri dan dengki dalam hati musuh-musuhnya. Salah seorang musuhnya, Abu Lu’lu’ah, telah mengakhiri hidupnya dengan cara yang amat tragis. Dia menikam Khalifah Umar tatkala sedang bersiap-siap untuk menunaikan solat subuh. Beliau wafat pada usia 63 tahun setelah lebih kurang 10 tahun memegang amanah sebagai khalifah.

Sumbangan dan jasa Khalifah Umar al-Khattab adalah menyusun pentadbiran dan pembentukan syura. Selain itu, beliau menubuhkan beberapa jabatan seperti “dewan al-janad” dan “dewan al-jarah”. Khalifah Umar juga telah mengadakan peraturan tanah negara, menetapkan kalendar Islam bermula dari Hijrah Rasulullah s.a.w. dan menubuhkan pasukan polis dan tentera laut.

Khalifah Umar al-khattab yang merupakan khalifah yang kedua dalam kerajaan khulafa ar-Rasyidin telah memberi banyak sumbangan kepada umat islam dan seterusnya memberi teladan yang baik untuk dijadikan ikutan umat islam. Kegigihan dan perjuangan Khalifah Umar bin al Khattab di dalam menegakkan ajaran agama Islam telah memberi kesan yang mendalam pada kerajaan Islam pada masa itu. Kepimpinan beliau adalah berpandukan akidah yang benar dan sanggup berkorban bagi mempertahankan agama. Merealisasikan al-Quran terutama dalam akhlak dan penghidupan sehingga menjadi qudwah hasanah, iaitu contoh yang baik.



RUJUKAN

Rosnani Rifin.(2007).Masteri Memori Melalui Peta Minda.Selangor Darul Ehsan:PNI NEURON.
2http://www.iluvislam.com/v1/forum/viewthread.php?forum_id=132&thread_id=17514
3http://abdullatip.blogspot.com/
4http://www.pts.com.my/index.php/buku/umar_al-khattab_reformis_dunia_islam
5Razlina Abd. Rahman.(2005).Bimbingan Skor,Intensif SPM,Pendidikan Islam.Selangor Darul Ehsan:PAN ASIA PUBLICATIONS SDN.BHD)
6Siti Hajar Abdullah.(2009).My Gred A,Pendidikan Islam Tingkatan 5.Selangor Darul Ehsan:INFO-DIDIK SDN.BHD)